Nederland staat voor ingrijpende ruimtelijke uitdagingen die vragen om daadkracht. Wie enkel kijkt naar de structurele oplossingen van boven, mist de stille revolutie die onder het oppervlak gaande is. Daar bloeit een radicaal nieuw systeem op van duurzame pioniers. Zelfbouwers, stadsfilantropen, welwillende ambtenaren en vooruitstrevende ontwerpers en ontwikkelaars die vanuit compassie, samenredzaamheid en verbondenheid werken aan de toekomst van Nederland. Een beweging die klein lijkt, maar volgens transitie-experts niet meer te stoppen is.   

 

Onder de radar werken wereldwijd naar schatting één miljard mensen aan een betere, schonere en gezondere leefomgeving. Maar ook lokaal wordt door ontwerpers, gemeentes, provincies en maatschappelijke organisaties binnen de gegeven kaders gebouwd aan de toekomst van Nederland. Bij elkaar opgeteld genoeg daadkracht om ruimtelijke opgaves in een stroomversnelling te brengen, als beleid, wetboek en het economische klimaat hun initiatieven zouden dragen.

 

Nederland kampt echter met de na-effecten van een terugtredende overheid, die onze woning- en energiemarkt sinds de jaren ’90 grotendeels winstgedreven maakte en gemeenten afhankelijk maakte van de markt bij gebiedsontwikkelingen. Inmiddels is een hernieuwd debat over actief grondbeleid gaande, is er meer aandacht voor alternatieve modellen – zoals coöperaties en Community Land Trusts – en staat het begrip brede welvaart op de landelijke agenda. Maar door jaren van politieke stilstand laat ondersteunend ruimtelijk beleid nog wel een jaar of vijf à tien op zich wachten.

 

Om te laten zien wat er broeit en bloeit onder de oppervlakte geeft ACN de Nijmeegse onderstroom een gezicht. We brengen in beeld hoe van onderop gewerkt wordt aan de toekomst van de stad, welke collectieve modellen drager kunnen zijn van de ruimtelijke transitie en hoe lokaal beleid een katalysator kan zijn voor verandering. We belichten hoe gedeelde waarden het vertrekpunt kunnen zijn van een ontwikkeling en vergroten ideeën van lokale pioniers uit: zijn ze schaalbaar en hoe zorg je dat de bovenstroom ze oppikt?