ACN Filmcollege | 09.09.2024 | 20:00 - 21:30 uur | LUX Nijmegen
Aan de gebouwen van de toekomst komen steeds minder mensenhanden te pas. Door de innovatie van 3D-printtechniek komt een steeds groter deel van het bouwproces in handen van robotica. Bouwen met robots is minder arbeidsintensief, sneller en in de nabije toekomst waarschijnlijk goedkoper. Betekent dit het einde van bouwers en ambachtsmensen? Op 9 september 2024 dook ACN in de kansen en bedreigingen van robotica voor de architectuur, met een filmcollege door Henriette Bier (TU Delft).

Het filmcollege werd geopend met een vertoning van de korte film Agrilogistics, die in bezwerende beelden de verhouding tussen mens en robot op scherp wist te zetten. Het machinale ballet van robotarmen die onvermoeibaar precisiewerk verrichten, gefilmd in een strak ritme, werd door de plotse komst van dieren een poëtische en dromerige fabel. De film, die geselecteerd werd door Go Short, vormde een opmaat tot een interessante blik op de toekomst door Henriette Bier - met een hoofdrol voor slim ontwerp.
Innovaties
In alle sectoren is de verhouding tussen mens en machine aan het veranderen. De architectuur vormt daar geen uitzondering op. Bouwmethodes veranderen snel door slimme innovaties: naar verwachting kan vijftig procent van alle bouwgerelateerde werkzaamheden volledig worden geautomatiseerd. Nog eens vijfenveertig procent kan deels worden overgenomen door techniek, waardoor de bouwer een ondersteunende rol krijgt toebedeeld. Slechts vijf procent aan puur menselijk werk zou dan overblijven.
Henriette Bier onderzoekt in het Robotic Building Lab van de TU Delft de mogelijkheden van robotica voor de bouwsector. Dat doet ze in de breedste zin van het woord. In haar college kwam slim ontwerp in allerlei vormen voorbij. Zo liet ze verschillende voorbeelden zien van structural optimalization, een innovatie waarbij berekend wordt hoeveel materiaal er uit een ontwerp kan worden weggehaald terwijl de draagkracht van de constructie behouden blijft. Door alleen de pure essentie van de constructie te bouwen kan er veel materiaal worden bespaard. Bier toonde verschillende voorbeelden van dergelijke structuren die in de natuur werden geplaatst, waardoor de lege ruimtes in de constructie ruimte bieden aan planten en insecten. Een geplaatst prototype werd bijvoorbeeld direct in gebruik genomen door insecten. Ook liet ze voorbeelden zien van andere toepassingen van dit model.
Een belangrijk punt in haar betoog vormden de investeringen vanuit de industrie, die nodig zijn om prototypes naar de markt te brengen. Bier trok daarbij de vergelijking met de ruimte-industrie, waar op veel grotere schaal geïnvesteerd wordt in technologische innovaties vanuit de industrie.
3-D printen
Een techniek waar Bier veel aandacht aan besteedde in haar college was 3D-printen, die ook gebruikt kan worden bij de constructie van gebouwen. Een grote uitdaging op dit vlak is schaal: in principe kan namelijk alles geprint worden, maar bij een compleet gebouw wordt dat lastig door het hoogteverschil. Een oplossing die ze hiervoor aandroeg is het printen van losse componenten, die vervolgens in elkaar gezet kunnen worden om een volledig gebouw te laten verrijzen.
3D-printen biedt ook andere bijzondere mogelijkheden, zoals bijvoorbeeld het bouwen van constructies op de maan of de planeet Mars. Het bouwmateriaal kan worden geprint door lokale materialen te gebruiken die op deze planeten voorhanden zijn, als alternatief voor het cement dat veelvuldig op aarde gebruikt wordt. Het bouwen zelf gebeurt dan door maanrovers met robotarmen, die de verschillende onderdelen aan elkaar monteren. Het European Space Agency financiert onderzoek naar deze mogelijkheden.
Ook dichter bij huis kunnen robots en 3D-printen een doorslaggevende rol spelen in de woningcrisis, omdat het mogelijk is op deze wijze snel betaalbare woningen te bouwen. “Dankzij 3D-printen kan dat op goedkope wijze, zonder dat er ingeleverd wordt op kwaliteit. De truc is om op te schalen.”
De schoonheid van robotarchitectuur
Tijdens het nagesprek illustreerde Bier haar antwoorden op vragen uit de zaal met interessante voorbeelden, bijvoorbeeld door de conservatieve houding van de bouwindustrie te vergelijken met Australië - waar al huizen gebouwd worden met robotics. “Dat is daar wel makkelijker dan hier, omdat het klimaat stabieler is en er bijvoorbeeld minder regenval is. De industrie heeft daar een grote rol gespeeld in het verleggen van de grenzen, omdat ze durfden te investeren.”
Ook benadrukte ze het belang van voorop lopen in deze ontwikkelingen, waarbij ze opnieuw stelde dat er meer investeringen vanuit de industrie zouden moeten zijn. “Kijk bijvoorbeeld naar de Duitse auto-industrie, waar het momenteel niet zo goed mee gaat omdat ze de boot hebben gemist wat betreft de elektrische auto. ”
De verandering zal enorm zijn, robots zullen een enorme impact hebben op de samenleving. “Elke grote transitie is aanvankelijk angstaanjagend, zo is het altijd al geweest. Denk bijvoorbeeld aan de reacties op de eerste trein, of de eerste auto. Er zijn echter enorm veel voordelen aan robots. Het is bijvoorbeeld nu al moeilijk genoeg om voldoende gekwalificeerde werkers te vinden. Dat is begrijpelijk, want werken op een bouwterrein is ook geen veilige werkplek voor mensen. Dat is het wel voor robots.”
Datum: maandag 9 september 2024
Tijd: 20:00 – 21:30 uur
Locatie: LUX, Nijmegen
Comments