ACN verkent | 12.11.2o23 | terugblik
De stad heeft grote behoefte aan vergroening, verkoeling en meer biodiversiteit. Klimaatverandering en de ambitie van Nijmegen om binnenstedelijk verder te groeien veranderen echter de condities waarin planten moeten overleven: in drukke gebieden, op hoogte, tegen verticale wanden en in schaarse restruimte waar het steeds heter wordt. ACN ging op plantensafari met botanicus Barbara Gravendeel en stadsecoloog Joep van Belkom en maakte kennis planten die klaar zijn voor de compacte stad.
Met de ACN Plantengids voor de compacte stad op zak gingen we op zoek naar plekken die illustratief zijn voor de condities van het Nijmegen van morgen. Barbara Gravendeel (Naturalis & Radboud Universiteit) vertelde hoe planten op deze locaties kunnen zorgen voor verkoeling, waterbeheer en welke soorten goed gedijen op hoogte, verticale vlakken of drukke plekken. Daarnaast legde ze uit hoe planten zich door de jaren heen hebben aangepast aan de harde condities van de stad en wat het urbane klimaat van Nijmegen karakteristiek maakt, met zijn grote rivieren met karakteristieke stroomdalflora. Joep van Belkom (gemeente Nijmegen) vertelde waar en hoe gemeente Nijmegen zijn ambities om te vergroenen in de praktijk brengt, en waar uitdagingen liggen op het vlak van groeien en vergroenen.
Plantengids voor Nijmegen Samen met Barbara Gravendeel, Joep van Belkom, Henk Siepel (Radboud Universiteit) en Sascha van der Meer (FLORON) stelde ACN in het kader van het jaarthema New Dawn: krimpen voor de groeiende stad een plantengids samen, toegespitst op de condities van het Nijmegen van morgen. Een stad die dichter en hoger bebouwd is, waar het drukker is, waar ruimte schaars is en waar klimaatverandering vraagt om verkoeling en waterberging.
Aan de hand van zeven categorieën – luchtkoelers, downtowners, hoogteminnenden, muurplanten, onthaasters, zonaanbidders en bodemreinigers – presenteerden we 32 plantensoorten die klaar zijn voor deze nieuwe omstandigheden. Op de achterzijde van de uitvouwbare plantengids worden kernwaarden besproken voor een gezonde bodem, omdat planten alleen kunnen floreren dankzij een rijk bodemleven. Dat staat echter letterlijk onder druk door een wirwar aan stedelijke infrastructuur van draden, buizen, beton.
Over de rondleiders Barbara Gravendeel is werkzaam bij Naturalis Biodiversity Center en bijzonder hoogleraar Plantenevolutie aan de Radboud Universiteit. Ze onderzoekt de evolutie en ontwikkeling van plantensoorten in hun ecologische context, zowel voor eeuwenoude vegetaties als moderne stadsflora. Joep van Belkom is stadsecoloog bij gemeente Nijmegen en draagt bij aan een groene, klimaatbestendige en gezonde inrichting van de stad.
Deelnemers aan de plantensafari ontvingen een gedrukt exemplaar van Plantengids voor dichtbebouwd Nijmegen, die ACN medio november 2023 publiceerde.
Dit programma is onderdeel van ‘New Dawn: krimpen voor de groeiende stad’. Het komende jaar onderzoekt ACN hoe de stad groen kan groeien met slimme innovaties en te krimpen waar nodig om zo bij te dragen aan een stad die snoeit, groeit en bloeit.