De binnenstad in verbeelding | Lezingen en theatergesprek over participatie

02.12.2025 | 20:00 - 21:30 uur | LUX

Hoe betrek je bewoners op een goede manier bij stedelijke ontwikkeling? Participatietrajecten verlopen niet altijd goed: vooral de usual suspects zijn vertegenwoordigd, de kaders zijn niet helder of verwachtingsmanagement ontbreekt. Hoe kan dit anders en maak je een samen een stad waarin iedereen zich thuis voelt – zelfs de natuur? Op dinsdag 2 december duiken ACN en LUX in het participatieproces met planoloog Petra van der Kooij (PBL) en procesmanager Ien van der Coelen (gemeente Nijmegen) en gaan we samen het gesprek aan.

Foto: Bram Versteeg

Frustraties

Participatie speelt een belangrijke rol in de omgevingswet en is dus een onmiskenbaar onderdeel geworden van stedelijke ontwikkeling. Toch worstelen partijen vaak nog met de insteek van het proces. Zo zijn het vaak hoogopgeleidde mannen met veel tijd die vertegenwoordigd zijn en wordt het gesprek soms té breed ingestoken, waardoor input wordt geleverd op dingen die niet op tafel lagen. Het resultaat: een ondervertegenwoordiging van stemmen en gefrustreerde deelnemers – ‘er wordt niet naar ons geluisterd’.

Juiste vragen

Wat is een goede basis voor bewonersparticipatie? Planoloog Petra van der Kooij (Planbureau voor de leefomgeving) vertelt hoe je uiteenlopende belangen meeneemt in een complexe gebiedsontwikkeling op basis van heldere kaders. Daarnaast bespreken we met haar hoe je de juiste mensen bereikt met de juiste vragen in een participatietraject. Hoe ga je zorgvuldig om met inspraak, ook als de plannen al deels vastliggen? En hoe zorg je ervoor dat belangrijke stemmen gehoord worden?

Binnenstad als casus

Vervolgens nemen we de toekomst van de Nijmeegse binnenstad als casus. Procesmanager Ien van der Coelen (gemeente Nijmegen) licht de Koers van de binnenstad toe. Het gaat goed met de binnenstad, maar nieuwe ruimteclaims dienen zich aan. Krapte op de woningmarkt vraagt om een binnenstad die intensiever bewoond wordt, en door toenemende hitte moet de auto plaatsmaken voor groen. Dat betekent rekening houden met de belangen van ondernemers, bewoners, bezoekers én de natuur. Hoe is de gemeente dat proces aangegaan?

Scenariosessie: samen in gesprek

Daarna gaan we samen de vloer op om samen een alternatieve vorm van participatie te ondergaan – met de toekomst van de Nijmeegse binnenstad als casus. Tegen welke vraagstukken lopen we aan? En hoe kunnen we vanuit verschillende perspectieven – ook die van de natuur – nadenken over een toekomstbestendig stadscentrum voor Nijmegen?

Dit gesprek voeren we aan de hand van de zogenaamde ‘scenariosessie’: een manier van beleid maken die gebruik maakt van theatermethodes- en technieken. Alle stakeholders rondom het vraagstuk nemen menselijke en niet-menselijke rollen aan. De deelnemers verplaatsen zich in de toekomst en in elkaar en halen zo nieuwe informatie op. Welke knelpunten, mogelijkheden en oplossingen levert dat op? De sessie wordt geleid door Ilse Schaminée, programmamaker bij LUX en ontwerper bij Levend Parlement.

De gespreksmethodiek ‘scenariosessies’ is ontwikkeld door LUX, Levend Parlement, gemeente Nijmegen en de Radboud Universiteit.

---

Datum: dinsdag 2 december

Tijd:  20:00 – 21:30 uur

Locatie: LUX7, Mariënburg, Nijmegen

Toegang: €7,50 | € 1 (krap bij kas, via kortingscode ACN021225) ⁕ | aanmelden sponsoren via info@architectuurcentrumnijmegen.nl

---

ACN voedt het debat over de stad. Dat doen we natuurlijk niet alleen, maar met de ondersteuning van onze sponsoren, subsidiepartners én vrienden! Draag je ACN een warm hart toe en wil je een bijdrage leveren aan ons programma? Word dan vriend van ACN!

---

Dit programma is door LUX geïnitieerd in het kader van het 25-jarig bestaan en het 25-jarig bestaan van het Marienburgplein. Dit programma is tevens onderdeel van de themareeks ‘Habitat’ van ACN. In het jaarprogramma 'Habitat' bespreekt ACN hoe Nijmegen zich ruimtelijk kan ontwikkelen tot een nabije stad die leefwerelden samenbrengt én sociaal duurzaam is ontworpen.