We zijn te gast bij de Cultuurspinnerij De VASIM, waar het 1e architectuurcafé van 2020 plaatsvindt, met als thema: “van kunstzijdespinnerij tot woonplek”. Op de plaats waar ooit het fabriekscomplex van de kunstzijdespinnerij NYMA (afkorting: NIJmegen-MAastricht) stond, zijn in de wijk Koningsdaal Noord 2 nieuwe woonblokken gebouwd.
Het blok aan de westzijde - uitkijkend op de nieuwe brug ‘De Oversteek’ - bestaat uit een appartementengebouw met 75 grote en kleine appartementen in het sociale huursegment. Aansluitend zijn in oostelijke richting 55 koopwoningen gerealiseerd, deels in blok 3 en de overige in blok 4.
Na de ontvangst van onze gasten in de Circusruimte worden de ongeveer 60 aanwezigen welkom geheten en vertelt Pepijn Sluiter (directeur ACN) wat het Architectuurcentrum Nijmegen voor de stad betekent: actuele activiteiten op het gebied van stedelijke ontwikkeling en architectuur, lezingen, debatavonden, colleges, rondleidingen, het uitreiken van de tweejaarlijkse architectuurprijs en nog veel meer.
Daarna vertelt Regina Vermeulen (Cultuurspinnerij De VASIM) wat er zoal te doen is in het voormalige fabriekscomplex met de naam VliegAsSInterMaatschappij (VASIM), dat onderdeel was van de kunstzijdespinnerij NYMA. In 2002 is er door een groep mensen een droom uitgekomen, want zij maakten van het leegstaande gebouw een kunstzinnige en culturele ontmoetingsplek. Een geslaagd voorbeeld van een mix van kunst, cultuur en ondernemerschap. Hier is niks te gek!
Naar de toekomst toe hebben de gemeente Nijmegen en de NYMA Coöperatie (ondernemers van het Honigcomplex, de Cultuurspinnerij VASIM en Waalhalla) de krachten gebundeld voor de herontwikkeling van het terrein van de VASIM en NYMA-fabriek.
Twee externe ontwikkelaars - KlokGroep uit Nijmegen en Lingotto uit Amsterdam - zijn als partner ingestapt. Samen vormen zij het NYMA Ontwikkelteam. [ontwikkelaar Lingotto vertelde voor aanvang dat zij bureau ZUS (Zones Urbaines Sensibles) uit Rotterdam en Zecc Architecten uit Utrecht hebben gevraagd om hun visie op het gebied en de gebouwen in een eerste aanzet te verbeelden]
Vervolgens kreeg architect Pim Köther (KENK Architecten uit Amsterdam) het woord. Hij nam ons, aan de hand van beelden, mee door de geschiedenis van zijn ontwerpproces. Het begon bij ontwikkelaar BPD (Bouwfonds Property Development) die hen de opdracht gaf om aan het Waalfront - in de buurt Koningsdaal Noord - 2 woonblokken te ontwerpen met bergingen en parkeren op het omsloten binnenterrein. De naam Koningsdaal verwijst naar de oude Koningstraat (nu Weurtseweg) en naar het woord daal, dat beschutte buurt betekent.
Het gevarieerde programma bestaat uit een menging van eengezinswoningen, grote en kleine appartementen en 4 laagse herenhuizen. De architectuur van de woningen heeft een stoer en robuust karakter. De zuidgevel reageert op de architectuur van aan de overzijde van de Laan van Oost-Indië. Spel van kleuren, witte kaders in de plint, erkers, verhoogde entrees en subtiele ornamenten in de gebogen baksteengevels. De oostgevel gericht naar park Fort Krayenhoff is symmetrisch opgebouwd uit een verticaal gelede baksteengevel met in de plint dubbelhoge witte kaders, robuust en monumentaal. De verspringende noordgevel heeft een grote afwisseling in kleur, kaders in de plint, deels witte gevels of een wit basement met brede houten entrees en subtiele ornamentiek. De tussenstraat heeft een meer beschutte en kleinschaliger sfeer, 3 woonlagen met erkers en balkon aan de ene zijde en een wit basement met uitkragende balkons aan de andere zijde. De westgevel heeft de uitstraling van een industrieel gebouw, of het er al stond en is opgenomen in het nieuwe ensemble. Het appartementengebouw is opgebouwd uit een trapsgewijs oplopende hoofdvorm die gebruik maakt van het grote niveauverschil in het terrein. Naar de nieuwe brug gericht, 5 verdiepingen hoog met een dubbelhoge witte plint en verticale pilaster verdeling tussen de gevelkozijnen en de loggia’s. De vooruitspringende baksteengevel meer zuidelijk gelegen heeft eveneens een meer industrieel uiterlijk met zijn witte basement, dubbel hoog wit kader op de 1e en 2e verdieping, witte dakrand en zwartstalen hekwerken. Uitgangspunt was om 4 verschillende sferen te ontwerpen die in elkaar overlopen en duidelijk familie van elkaar zijn.
Dico van Verseveld (projectmanager woningcorporatie Woonwaarts) ging in op de 75 sociale huurappartementen gelegen in het woonblok aan de westgevel. Zo’n 40 grote (huurprijs ± € 710) en 35 kleine wooneenheden (huurprijs ± € 415). Omdat de kleine appartementen niet groot zijn en geen wasmachine-aansluiting hebben, is er een wasserette in het gebouw opgenomen. Tevens is er een gemeenschappelijke ruimte van zo’n 70 m2 aanwezig, die door de bewoners gebruikt kan worden. Vier kleine appartementen op de bovenste verdieping worden verhuurd aan bewoners met een autismespectrum stoornis.
Arno Verploegen (projectmanager Klokgroep Bouw Nijmegen) belichtte tenslotte het bouwproces. De techniek van de funderingsconstructie, de hoogteverschillen die vragen om een precieze afstemming van de bouwonderdelen, de verschillen in materialen en detaillering. Een complexe opgave, waarbij de hedendaagse technieken en digitalisering van het proces hun diensten hebben bewezen.
Met dank aan de sprekers sluiten we af en wandelen samen onder begeleiding van de architect en beide projectmanagers naar het project. Zij vertellen ter plaatse over de architectuur, de indeling van ruimten achter de gevels, waarom bepaalde detaillering en kleurgebruik is toegepast en beantwoorden vragen van de geïnteresseerde deelnemers. Na de rondwandeling komen we terug in de Circusruimte en praatten tijdens de borrel na over het fraaie woningbouwproject op deze bijzondere plek aan de Waal. Regiegroep: Brigitte Dirksen, Loes van Boesschoten en Olof Middelbeek